ଅଜୟଭାଇଙ୍କ ରସାଳ କଥାରେ ମୁଁ ଆଉ ଥରେ ଦେଖିଲି । ସେତେବେଳଯାଏଁ ମୁଁ ଭୁଲ୍ଟିକୁ ଧରିପାରିନଥିଲି । ପ୍ରକୃତରେ ମଞ୍ଜି ନୁହେଁ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ମଞ୍ଜୀ ।
ହାଟର ସଉଦା ବାଟର କଥାକ’ଣ ତପନ ଚନ୍ଦ୍ର ? ଏତେ ସକାଳୁ । ଡେରି ହେଲେ ଆଉ କ’ଣ ଅଜୟ ଭାଇ ମିଳିବେ । ସେଥିପାଇଁ ସକାଳୁ ଚାଲି ଆସିଲି ।
ଓଃ ! ବସ ବସ ! ନାଲି ଚା’ ପିଇବା ।
ଯେତେଥର ଯାଇଛି ସେଇ ଏକାକଥା । ନାଲି ଚା’ କପେ ପିଆଇ ଇଟିପୁର, ନୂଆଗାଁରୁ ଗାଡ଼ିରେ ବସାଇ ମୋତେ କୁଆଡେ଼ କୁଆଡେ଼ ନେଇଯିବେ ସେ । କେବେ ପିପିଲି, କେବେ ବାରଙ୍ଗ କେବେ ଭୁବନେଶ୍ୱର କି ଧଉଳି ପାହାଡ଼ । ବୁଲାଇବେ ରାତି ରାତି ଦିନ ଦିନ । ପାନଟାଏ ଖାଇ ପଇସା ଦେଲା ବେଳକୁ ଜାକି ଧରି ହାତ । ମୋ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିଛନ୍ତି ଅଜସ୍ର ସ୍ନେହ ।
ସେଥର ଧଉଳି ପାହାଡ଼ ।
ପାହାଡ଼ ଉଠୁ ଉଠୁ ଅଧାରାସ୍ତାରେ ସେ ସ୍କୁଟର ରଖିଦେଲେ ହଠାତ୍ । କହିଲେ “ପଢ଼ ପଢ଼ କ’ଣ ଲେଖାଯାଇଛି ?”
ରାସ୍ତା ଉପରେ, ଧଳା ରଙ୍ଗରେ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ଏଠାରେ କାଜୁ ମଞ୍ଜି ମିଳେ । ମୁଁ ପଢ଼ିଲି ।
“ପଢ଼ିଲ ?” ପଚାରିଲେ ଅଜୟ ଭାଇ ।
ମୁଁ କହିଲି ହଁ ।
କ’ଣ ପଢ଼ିଲ ?
ଏଠାରେ କାଜୁ ମଞ୍ଜି ମିଳେ ।
ଆହା ତପନ ଚନ୍ଦ୍ର । ତମେ ତ ହର୍ସଇ ମାତ୍ରେ ପଢ଼ିଲ ।
ଅଜୟଭାଇଙ୍କ ରସାଳ କଥାରେ ମୁଁ ଆଉ ଥରେ ଦେଖିଲି । ସେତେବେଳଯାଏଁ ମୁଁ ଭୁଲ୍ଟିକୁ ଧରିପାରିନଥିଲି । ପ୍ରକୃତରେ ମଞ୍ଜି ନୁହେଁ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ମଞ୍ଜୀ ।
ଅଜୟଭାଇ କଥାଟାକୁ ଚଟୁଳ କରି କହିଲେ । ପ୍ରକୃତରେ ଯିଏ ଲେଖିଛି ତା’ର ଭାଷ୍ୟଜ୍ଞାନ ଥାଉ ବା ନ ଥାଉ ଭାବଜ୍ଞାନ ଅଛି ।
ମୁଁ ପଚାରିଲି । କେମିତି ?
କେମିତି କ’ଣ ? ମଞ୍ଜିରୁ ଗଛ ହେଉଛି ମାନେ ତା’ର ଜନ୍ମ କରିବା ଶକ୍ତି ଅଛି । ତେଣୁ ସ୍ତ୍ରୀଲିଙ୍ଗ ହେବ ହିଁ ହେବ ?
ଅଜୟଭାଇଙ୍କ କଥାରେ ମୁଁ ଖୁବ୍ ହସିଥିଲି ସେଦିନ ।
ଏବେ ବି ହାଟବାଟରେ ଯେବେ ଯେଉଁଠି ତୋଉ ମଞ୍ଜି ଦେଖିଲେ ମୋତେ ସେମିତି ହସ ଲାଗେ । ମୋର ଚଟ୍କରି ମନେପଡ଼ିଯାନ୍ତି ଅଜୟ ସ୍ୱାଇଁ ।
x-x-x-x-x-x-x
ଆଜି ଲଙ୍କା କିଣୁଥିଲି । ଚିକଣ କଳା କଳା ଲମ୍ୱା ଲଙ୍କାଗୁଡ଼ାକ ଦେଖି ମୋର ମନେପଡ଼ିଗଲେ ପଦ୍ମଜପାଳ ।
ସେଦିନ ବଗିଚାରେ ଠିଆ ହୋଇଥାନ୍ତି ସାର୍ ।
ଏମିତି ତ ସବୁବେଳେ ସାର୍ ଗଭୀର ଭାବନାରେ ଥିବା ପରି ମନେ ହୁଅନ୍ତି, ସେଦିନ ବି ।
ପଚାରିଲି, “ସାର୍ ! କ’ଣ ହୋଇଛି ?”
ନା ସେମିତି କିଛି ନୁହେଁ । ଏ ଲୋକମାନଙ୍କ କଥା ଭାବୁଛି । ଆମେ ତ କାହାକୁ କିଛି କହୁନା । ଯିଏ ଆସିଲା ତା’ ଅଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କଲା । ଆମ ବାଡ଼ି ବଗିଚାରେ ବି । ଦେଖୁନ, ଆଉ କୋଉଠି ଗଛ ନ ଥିବା ପରି ଲଣ୍ଡା କରି ତୁଳସୀ କଢ଼ା ସବୁ ଛଡ଼ାଇ ନେଇଛନ୍ତି ।
ତୁଳସୀ ଗଛଟାକୁ ଚାହିଁ ମୁଁ କହିଲି, “ସାର୍ ! ତୁଳସୀ ଗଛ ସବୁଠି ଥିବ । କିନ୍ତୁ ଏ କୃଷ୍ଣ ତୁଳସୀ ତ !”
“ମାନେ ?” ପଚାରିଲେ ସାର୍ ।
ତୁଳସୀ ସାର୍ ଦି’ପ୍ରକାର ନୁହେଁ କି ? ଶ୍ୱେତ ତୁଳସୀ, କୃଷ୍ଣ ତୁଳସୀ । ଶ୍ୱେତ ତୁଳସୀ ଅପେକ୍ଷା କୃଷ୍ଣ ତୁଳସୀର ଗୁଣ ଅଧିକ । ବେଶି ପୂଜା ଉପଯୋଗୀ ।
ତମେ ଯେମିତି କହୁଛ ତପନ ଆମ ବାଡ଼ିରେ ତ କୃଷ୍ଣ ଲଙ୍କା ରହିବନି ।
ସାର୍ଙ୍କ କଥାରେ ମୋତେ ହସ ମାଡ଼ିଲା ।
ବଗିଚାରେ ଥିବା କୃଷ୍ଣରଙ୍ଗୀ ଲଙ୍କା ଗଛଟା ଉପରେ ମୋ ଆଖି ଲାଖି ଗଲା ବହୁବେଳ ଯାଏ ।
x-x-x-x-x-x-x
ସାରଦା ଭାଇଙ୍କ ସହିତ ମୁଁ ବେଶି ମିଶିନି ।
ବେଶି ମିଶିବାକୁ ଭାବିବାବେଳେ ସେ କାହାନ୍ତି ।
ସ୍ୱପ୍ନରେ ବି ହେଉ, ସାରଦା ଭାଇ ହୋଇ କିମ୍ୱା ସାରଦା ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ହୋଇ ଆସନ୍ତ କି ଥରେ । ମୋ ଉପରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତ ଆଉ ଏକ ସାଙ୍ଘାତିକ ଗୁଲି ।
କୋଲକୋତାରେ ବୁଲୁଥାଉ ଆମେ । ଆଗେ ଆଗେ ଅରବିନ୍ଦ ରାୟ, ସୁରେଶ ବଳବନ୍ତରାୟ ଓ ଅନ୍ୟମାନେ ।
ବଜାରର ଗହଳି କାଟିଯିବାରେ ବାଧା ସହିତ ନୂଆ କିଛି ଜିନିଷ ପାଖରେ ଅଟକି ସାରଦାଭାଇ ଓ ମୁଁ ରହିଯାଇଥାଉ ପଛରେ ।
ସୁରେଶଭାଇ ଡାକ ଦେଲେ, ଆରେ ଶୀଘ୍ର ଆସ ।
ସାରଦାଭାଇ ମୋତେ ଚାଲ୍ଚାଲ୍ କହି ମେଳି ପାଖକୁ ଦଉଡ଼ାଇ ନେଲେ ।
ସୁରେଶଭାଇ ଯେମିତି ପଚାରିଲେ କ’ଣ ପାଇଁ ଏତେ ପଛକୁ ରହିଗଲ ସାରଦାଭାଇ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ କହିଲେ ମୁଁ କ’ଣ କରିବି ? ଆପଣମାନେ ଜାଣିଶୁଣି ଆଗକୁ ଚାଲି ଆସିଲେ, ହଇରାଣରେ ପଡ଼ିଲି ମୁଁ । ତପନ ତ ଯାହା କିଣୁଛି କହୁଛି, ଭାଇ ପଇସା ଦିଅ । ବଡ଼ଭାଇଟା ହୋଇ ପାଖରେ ଅଛି ଯେତେବେଳେ ଦେବିନି କେମିତି ? ସେଥିପାଇଁ ଡେରି ।
x-x-x-x-x-x-x
ଏତେ ବଡ଼ ଲେଖକଙ୍କ ପାଖକୁ ପ୍ରଥମଥର ଯାଉଛି ଯେତେବେଳେ କ’ଣ ନେଇଯିବି ?
ଫୁଲ ! ବହି ! କଲମ ! ମିଠା !
ଯଦି ନେବି, କୋଉ ଫୁଲ, କୋଉ ବହି, କୋଉ କଲମ, କୋଉ ମିଠା । ଖିଅ ପାଇଲିନି । ମିଠା ନେଇଗଲି । କାହିଁକି କେଜାଣି, ମିଠା ପୁଡ଼ିଆ ହାତରେ ଧରି ପାହାଚ ଉଠିବାକୁ ମୋର ଇଚ୍ଛା ହେଲା ନାହିଁ । ସେମିତି ରଖିଦେଲି ଡିକିରେ ।
ଦାଣ୍ଡଘର ଚଉକି ଉପରେ ମୁଁ ଓ ମୋ ସାଙ୍ଗ ଦୁର୍ଗାମାଧବ ମଙ୍ଗରାଜ ବସିଲୁ । ସେ ଆସିଲେ ।
ହା. . . ହା. . . ହସିଲେ । କହିଲେ କିରେ ପାଗଳା ତୁ ବାହା ହେବୁ ପରା । ଏତେ ପରିଶ୍ରମ କରି ମୋ ପାଖକୁ କାହିଁକି ଆସିଲୁ । ଚିଠି ଦେଇଥିଲୁ ମୁଁ ବି ଉତ୍ତର ଦେଇଛି । ପାଇଥିବୁ । ଯିବି ବୋଲି ତ କହିଛି । ଆସିବା କ’ଣ ଦରକାର ଥିଲା ?
ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଉଛି ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କ ପାଖକୁ ଚାଲି ଆସିଲି ।
ଖାଇଛ ?
ହଁ ।
କ’ଣ ଖାଇଛ ?
ଭାତ ।
ସେ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଜରି ମୁହଁରେ ବନ୍ଧା ହୋଇଥିବା ରବର ଖୋଲି ଦେଲେ । ଭିତରେ ମିଠା ପ୍ୟାକେଟ୍ରୁ ଛନ୍ଦାଛନ୍ଦି ରବରକୁ । ହସିଲେ ହୋ. . . ହୋ. . . ହୋଇ ।
ସେ ହସ, ଉପହାସ ନା ବିମଳ ଆନନ୍ଦ ବୁଝିବା ପୂର୍ବରୁ ସେ ସେମିତି ହା’ ହା’ ହା’ ହା’ ହା’ ହା’ ହୋଇ ହସି ହସି କହିଲେ, “ମୁଁ ଗୋଟେ ଖୋଲା ଲୋକଟାରେ, ଏ ଗଣ୍ଠି ଫଣ୍ଠି ମୋତେ ଭଲ ଲାଗେନା । ଯେତେବେଳେ ଆସିବୁ ଖୋଲାମେଲା ହୋଇ ଆସିବୁ । ଲେଖକଟାଏ ଲେଖକ ପାଖକୁ ଆସିବ । ଗଣ୍ଠି କ’ଣ ?”
ଜୀବନରେ କେତେ କେତେ ଗଣ୍ଠି ପକାଇଛି, ଭୁଲି ଯାଇଛି । ମାତ୍ର ଦେବ୍ରାଜ ଲେଙ୍କାଙ୍କ ଗଣ୍ଠିକୁ ଗଣ୍ଠିକରି ଧରିଛି ଆଜିଯାଏଁ ।
x-x-x-x-x-x-x
ଶୁଭ୍ରାଂଶୁ ପଣ୍ଡା ସମ୍ୱାଦରେ ଥିବାବେଳେ ନୟାଗଡ଼ ଆସିଥିଲେ ସରୋଜ ।
ତାଙ୍କ ସହିତ ଶରତ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଓ ମୁଁ ଖିଆଣିଆ, ଆଲୋଚନା ସମାଲୋଚନାରେ ରାତି ବଢୁଥିଲା ବଙ୍ଗଳାରେ ।
ହଠାତ୍, ଶରତ ନିଜ ମୋବାଇଲ୍ ଧରି ଛିଡ଼ା ହୋଇ ପଡ଼ିଲେ ଫଟୋ ନେବା ଲାଗି ।
ସେ ଯେମିତି ଉଠିଛନ୍ତି ସରୋଜ ହାତଟେକି ଦେଇ କହିଲେ, “କ’ଣ ଫଟୋ ! ନା ନା ।”
ଫଟୋ ନେବାକୁ ସରୋଜ ମନା କରୁଛନ୍ତି । ସେ ତ ନିଜେ ଅନେକଙ୍କର ଫଟୋ ଉଠାନ୍ତି । ପାଖରେ ଥିଲେ କେତେ କାହାକୁ ମେଳକୁ ଟାଣନ୍ତି । ମନା କରୁଛନ୍ତି କ’ଣ ?
ମୋ ଭାବନା ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଲା ଶରତଙ୍କ କଥାରେ ।
ସରୋଜ ବଳଙ୍କ ଟୋପିପିନ୍ଧା ଫଟୋ ସମସ୍ତେ ଦେଖିଛନ୍ତି, ଟୋପି ନ ଥିବା ଫଟୋଟିଏ ଦେଖନ୍ତୁ ଫେସ୍ବୁକ୍ରେ ।
ସରୋଜ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ କହିଲେ ନା ନା ଉଠାନ୍ତୁନି । ଟୋପି ନ ଥିବା ମୁଣ୍ଡର କପିରାଇଟ୍ ମୁଁ କାହାରିକୁ ଦେଇନି ।
ଆମେ ହସି ପକାଇଲୁ । ଆମ ସହିତ ନିଜେ ସରୋଜ ବି ।
