ପ୍ରକୃତିର ବରଦାନ ସ୍ୱରୂପ ଆମ ସୃଷ୍ଟିରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଗୁଣକାରୀ ଓ ଶକ୍ତିବର୍ଦ୍ଧକ ଫଳମାନଙ୍କର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଅଛି । ବିଭିନ୍ନ ରୋଗଦ୍ୱାରା ଓ ବିଭିନ୍ନ ବିକାର ଦ୍ୱାରା ଆମ ଶାରୀରିକ ଶକ୍ତି କମ୍ ହୋଇଥାଏ । ଶାରୀରିକ ଦୁର୍ବଳତାକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଫଳ ଖାଇବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଅଛି । ଫଳରେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଭିଟାମିନ୍ ଏବଂ ଖଣିଜ ତତ୍ତ୍ୱ ଭରପୂର ହୋଇଅଛି, ଯାହା ଶରୀରର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧ କ୍ଷମତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଇଥାଏ । ବିଭିନ୍ନ ଫଳମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଖଜୁରୀ ଅନ୍ୟତମ । ଆୟୁର୍ବେଦ ଚିକିତ୍ସା ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଖଜୁରୀର ବର୍ଣ୍ଣନା ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ କରାଯାଇଅଛି ।
ଆୟୁର୍ବେଦ ଅନୁସାରେ ଭାରତବର୍ଷରେ ଖଜୁରୀ ତିନି ପ୍ରକାରର । ଯଥା- ପିଣ୍ଡ ଖଜୁରୀ, ଲାଲ୍ ଖଜୁରୀ ଏବଂ ହଳଦିଆ ଖଜୁରୀ । ଆୟୁର୍ବେଦ ଚିକିତ୍ସାରେ ପିଣ୍ଡ ଖଜୁରୀର ବ୍ୟବହାର ବହୁମାତ୍ରାରେ କରାଯାଇଥାଏ ।
ଆୟୁର୍ବେଦ ଅନୁସାରେ ଖଜୁରୀ ମଧୁର, ସ୍ନିଗ୍ଧ, ଗୁରୁ, ଶୀତଳ ଏବଂ ବାତପୀତ ନାଶକ ହୋଇଥାଏ । ଖଜୁରୀ ପୌଷ୍ଠିକ ଏବଂ ଶକ୍ତିବର୍ଦ୍ଧକ ଅଟେ । ନିୟମିତ ଖଜୁରୀ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ଶରୀରରେ ହିମୋଗ୍ଲୋବିନ୍ ବା ରକ୍ତ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥାଏ । ଆୟୁର୍ବେଦ ଅନୁସାରେ ଖଜୁରୀରେ ମାଛ, ମାଂସ ଠାରୁ ଅଧିକ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ପୌଷ୍ଟିକ ତତ୍ତ୍ୱ ଭରପୁର ହୋଇ ରହିଅଛି । ନିୟମିତ ଖଜୁରୀ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ଶାରିରୀକ ନିର୍ବଳତା ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।
ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଖଜୁରୀକୁ ଶକ୍ତିବର୍ଦ୍ଧକ ଓ ଧାତୁବର୍ଦ୍ଧକ ଫଳରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଅଛି । ଖଜୁରୀ ସେବନ ଦ୍ୱାରା କଫ ବିକୃତ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ । କୋଷ୍ଠବଦ୍ଧତା (constipation)ରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ନିୟମିତ ଖଜୁରୀ ସେବନ ନିତ୍ୟାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ । ହୃଦୟରୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଖଜୁରୀ ଏକ ବରଦାନ ସ୍ୱରୂପ । ଖଜୁରୀ ସେବନ ଦ୍ୱାରା ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ପୀତର ବିକୃତି ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ । ଖଜୁରୀ ସେବନ ଦ୍ୱାରା ମସ୍ତିଷ୍କର ଦୁର୍ବଳତା ନଷ୍ଟ ହୋଇ ସ୍ମରଣ ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । କଟିଶୁଳ, ଗ୍ରୁଧ୍ରୁଶୀ (ସାୟିଟିକା) ବିକୃତି ପାଇଁ ଖଜୁରୀ ସର୍ବୋତ୍ତମ । ଖଜୁରୀ ସେବନ ଦ୍ୱାରା ଆମକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଶର୍କରା ମିଳିଥାଏ । ୧୦୦ ଗ୍ରାମ ଖଜୁରୀରେ ପାଖାପାଖି ୮୫ ଗ୍ରାମ୍ ଶର୍କରା (Glucose) ଥାଏ । ଖଜୁରୀରେ କ୍ୟାଲସିୟମ୍, ଫସ୍ଫରସ୍, ଆଇରନ୍ ଏବଂ ଖଣିଜ ତତ୍ତ୍ୱ ଭରପୁର୍ ହୋଇ ରହିଅଛି ।
ଖଜୁରୀର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ :-
– ଖଜୁରୀ, ଅଙ୍ଗୁର, ଅଦା, ତେନ୍ତୁଳି ଓ ଗୋଲମରିଚକୁ ଏକତ୍ର ବାଟି ଲୁଣ ମିଶାଇ ଚଟ୍ଣି କରି ଖାଦ୍ୟର ଏକ ଘଣ୍ଟା ପୂର୍ବରୁ ଚାଟି ଖାଇଲେ ଅରୁଚି ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
– ଖଜୁରୀ ମଞ୍ଜିକୁ ଶିଳରେ ବାଟି ମଥାରେ ଲେପ ଦେଲେ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
– ରାତିରେ ୧୦ଟି ଖଜୁରୀକୁ ପାଣିରେ ଭିଜାଇ ରଖନ୍ତୁ । ସକାଳୁ ଉଠି ଖାଲି ପେଟରେ ଖଜୁରୀ ସହ ସେହି ପାଣିକୁ ସେବନ କଲେ ସନ୍ଧି ଶୋଥ ବା ଆଣ୍ଠୁଗଣ୍ଠି ବିନ୍ଧାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
– ଖଜୁରୀ ସହିତ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ଚୂର୍ଣ୍ଣ ମିଶାଇ କ୍ଷୀର ସହିତ ସେବନ କଲେ ଶାରୀରିକ ଦୁର୍ବଳତା ଦୂର ହୋଇଥାଏ ।
ଯେଉଁ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକମାନଙ୍କର ଶାରୀରିକ ଦୁର୍ବଳତା କାରଣରୁ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ଅନିୟମିତ ହୋଇଥାଏ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସକାଳେ ୫ଟି ଖଜୁରୀ ଏବଂ ରାତିରେ ୫ଟି ଖଜୁରୀ ସେବନ କଲେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ନିୟମିତ ହୋଇଥାଏ ।
– ଶାରୀରିକ ଶ୍ରମ କରୁଥିବା ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଖଜୁରୀ ଏକ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନକାରୀ ଫଳ ଅଟେ ।
– ଖଜୁରୀକୁ ଶିଳରେ ବାଟି ଛୋଟପିଲାଙ୍କୁ ଚଟାଇବା ଦ୍ୱାରା ପିଲାମାନଙ୍କର ଦାନ୍ତ ମଜଭୁତ୍ ହେବା ସହ ଦାନ୍ତଗୁଡ଼ିକ ସହଜରେ ଉଠିଯାଇଥାଏ, କାରଣ ଖଜୁରୀରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ କ୍ୟାଲ୍ସିୟମ୍ ରହିଅଛି ।
– ଖଜୁରୀ ସହିତ ଗୁଜୁରାତି ଚୂର୍ଣ୍ଣ ମିଶାଇ କ୍ଷୀର ସହିତ ସେବନ କଲେ ଉପଦଂଶ (Syplilis) ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
– ଖଜୁରୀ ସହିତ ଅଁଳାର ମୁରବ୍ବା ଖାଇ ଗାଈ କ୍ଷୀର ସେବନ କଲେ ଶରୀରରେ ଶୁକ୍ର (ବୀର୍ଯ୍ୟ) ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥାଏ ।
– ଖଜୁରୀ ସହିତ ଗୋକ୍ଷୁରା ଚୂର୍ଣ୍ଣ ମିଶାଇ ସେବନ କଲେ ସ୍ୱପ୍ନ ଦୋଷ ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
– ଖଜୁରୀ ନପୁଂସକତା ରୋଗପାଇଁ ୪/୫ଟି ଖଜୁରୀ ସହିତ ଡାଲଚିନି ଚୂର୍ଣ୍ଣ ମିଶାଇ ସେବନ କଲେ ଉପକାର ମିଳିଥାଏ ।
– ପରିସ୍ରାଗତ (UTI) ସମସ୍ୟା ପାଇଁ ଖଜୁରୀ ପତ୍ରରସ ସହ ମିଶ୍ରି ମିଶାଇ ସେବନ କଲେ ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
ନିଃସନ୍ଦେହ ଭଗବାନଙ୍କ ସୃଷ୍ଟିର ଏକ ଅମୂଲ୍ୟ ବରଦାନ “ଖଜୁରୀ'” !